De verwerving van meerdere competenties via IATE-terminologieprojecten

Vanaf 2013 maken onze masterstudenten kennis met terminologiebeheer via een speciale cursus die tijdens hun derde semester wordt gegeven.

Na afloop van deze cursus, waarin zowel theoretische als praktische aspecten van terminologiebeheer in vertaling worden gecombineerd, kunnen masterstudenten kiezen voor een terminologieproject als masterproef. Gedurende deze jaren kreeg de overgrote meerderheid van onze studenten de gelegenheid om samen te werken met de Terminologie Coördinatie Unit van het Europees Parlement (TermCoord), om zo bij te dragen aan de IATE-termbase met goed gedocumenteerde en betrouwbare termen in de Griekse taal. ^[i] Deze terminologieprojecten omvatten verschillende domeinen zoals:

• migratie,
• verpakkingsmateriaal of
• coeliakie.

Ons doel vandaag is om de voordelen van dergelijke EU-projecten voor EMT-masterstudenten te demonstreren bij de verwerving van meerdere competenties - niet alleen met betrekking tot terminologie - zoals zal worden uitgelegd. Daartoe zullen wij in het kort de methodologie van deze projecten uiteenzetten en vervolgens de competenties bespreken die bij dit leerproces aan bod komen.

Een terminologieproject begint met het voorstel van TermCoord voor een domein waarvoor gedocumenteerde en betrouwbare terminologie nodig is in de Griekse IATE. Vervolgens wordt een aantal authentieke tekstuele bronnen geselecteerd en worden verschillende corpora gecreëerd en verwerkt met behulp van Sketch Engine. Nadat de termextractie voltooid is, wordt voor elke term een degelijke definitie en context in zowel het Engels als het Grieks gegeven. Verder worden ook de conceptuele relaties tussen de termen onderzocht. Ten slotte worden de resultaten besproken met deskundigen op dit gebied en door hen geverifieerd.

Een standaardworkflow van een terminologieproject wordt hier afgebeeld in figuur 1:

Volgens het EMT-competentiekader moet het vertaalonderwijs en een vertaalopleiding op masterniveau de studenten competenties doen verwerven op vijf hoofdgebieden, waaronder 1) taal en cultuur; 2) vertaling; 3) technologie; 4) persoonlijk en interpersoonlijk; 5) dienstverlening. Zoals uitgelegd in het kader (2017, p. 5), "binnen elk van deze gebieden wordt een aantal vaardigheden essentieel of belangrijk geacht in het kader van een masteropleiding vertalen. [...] de vijf gedefinieerde gebieden moeten worden beschouwd als complementair en even belangrijk in het voorzien van de vertaling, wat het uiteindelijke doel is van het vertaalproces."

Als we de competenties die onze masterstudenten tijdens het IATE-terminologieproject verwierven, vergelijken met de competenties die in dit referentiedocument worden beschreven, zien we dat de meerderheid van de gebieden is inbegrepen. Deze projecten stimuleren vooral de ontwikkeling van de volgende vaardigheden, zoals die in het kader zijn opgenomen:

• Het evalueren van de relevantie en betrouwbaarheid van informatiebronnen met betrekking tot de vertaalbehoeften [hier terminologie].
• Het verwerven, ontwikkelen en gebruiken van thematische en domeinspecifieke kennis die relevant is voor de vertaalbehoeften [hier terminologie] (beheersen van begrippenstelsels, redeneermethoden, presentatienormen, terminologie en fraseologie, gespecialiseerde bronnen, enz.)
• Het begrijpen en toepassen van strategieën voor kwaliteitscontrole, met gebruik van de juiste tools en technieken.
• Het gebruikmaken van de meest relevante IT-toepassingen, waaronder alle kantoorsoftware, en zich snel aanpassen aan nieuwe tools en IT-middelen.
• Het effectief gebruikmaken van zoekmachines, corpusgebaseerde tools, tekstanalysetools [...].
• Het plannen en beheren van tijd, stress en werklast.
• Het naleven van deadlines, instructies en specificaties.
• Het werken in teamverband, waar nodig ook in virtuele, multiculturele en meertalige omgevingen, met gebruik van de huidige communicatietechnologieën.

Bovendien beschouwen wij de samenwerking van onze studenten met deskundigen uit verschillende gespecialiseerde domeinen als bijzonder nuttig, omdat zij zo netwerktechnieken en interviewvaardigheden verwerven en voorkennis op de betrokken gebieden verwerven.

Ten slotte is een zeer belangrijke troef in dit onderwijsproces het partnerschap met een EU-instelling als TermCoord, die de studenten een meertalige en multiculturele werkomgeving, een kwalitatief hoogstaand kader en een degelijke begeleiding door ervaren terminologen biedt.

Als conclusie kunnen we stellen dat dit soort activiteiten zowel voor de studenten als voor de betrokken docenten een grote uitdaging vormt. Bovendien kunnen de voordelen opwegen tegen de eventuele nadelen van de organisatie en coördinatie van dergelijke projecten. In onze steeds veranderende wereld zijn wij van mening dat real-life projecten studenten helpen zich beter te integreren in de vertaalmarkt, hen leren in teams te werken en hen de kans bieden praktijkervaring op te doen.

^[1] Voor meer informatie, zie: https://termcoord.eu/cooperation-with-universities-on-terminology-projects/